Ngữ văn 6 Ôn tập và đánh giá cuối học kì I - Cánh Diều

Ôn tập và đánh giá cuối học kì I

Nội dung ôn tập

ĐỌC HIỂU VĂN BẢN

Câu 1: Thống kê tên các thể loại kiểu văn bản cụ thể đã học trong sách Ngữ văn 6 tập 1

Bài làm:

- Truyền thuyết: Thánh Gióng, Thạch Sanh, sự tích Hồ Gươm

- Thơ: À ơi tay mẹ, Về thăm mẹ, ca dao Việt Nam

- Kí: Trong lòng mẹ, Đồng Tháp Mười mùa nước nổi, thơ ấu của Hon-đa

- Văn bản nghị luận:  Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ, vẻ đẹp của một bài ca dao, Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước, Hồ Chí Minh và " Tuyên ngôn Độc lập", " Diễn biến Chiến dịch Điện Biên Phủ", giờ Trái Đất

Câu 2: Nêu nội dung chính của các văn bản đọc hiểu trong sách Ngữ văn 6, tập một theo bảng sau:

Loại	Tên văn bản	Nội dung chính
Văn bản văn học
Văn bản nghị luận	VD: Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước	Chỉ ra nội dung và ý nghĩa của truyện Thánh Gióng
Văn bản thông tin

Bài làm:

Loại	Tên văn bản	Nội dung chính
Văn bản văn học	Thánh Gióng	Hình tượng Thánh Gióng với nhiều sắc màu thần kì là biểu tượng rực rỡ của ý thức và sức mạnh bảo vệ đất nước, đồng thời là sự thể hiện quan niệm và ước mơ của nhân dân ta ngay từ buổi đầu lịch sử về người anh hùng cứu nước chống giặc ngoại xâm.
	Thạch Sanh	Qua câu chuyện về chàng dũng sĩ Thạch Sanh, gửi gắm mơ ước về một xã hội lí tưởng của sự công bằng, về niềm tin đạo đức ở những phẩm chất tốt đẹp của con người cùng lí tưởng nhân đạo, lòng yêu hòa bình của nhân dân ta
	Sự tích Hồ Gươm	Ca ngợi tính chất chính nghĩa, tính chất nhân dân và chiến thắng vẻ vang của cuộc khởi nghĩa Lam Sơn chống giặc Minh xâm lược do Lê Lợi lãnh đạo ở đầu thế kỉ XV. Truyện cũng nhằm giải thích tên gọi hồ Hoàn Kiếm, đồng thời thể hiện khát vọng hòa bình dân tộc
	À ơi tay mẹ	Nói về tình cảm của người mẹ  dành cho con
	Về thăm mẹ	Nỗi nhớ, tình cảm của con dành cho mẹ cũng như sự hi sinh vất vả của mẹ cho con
	Ca dao Việt Nam	Tình cảm cha mẹ, anh em và nhớ về quê hương cội nguồn
	Trong lòng mẹ	kể lại một cách chân thực và cảm động những cay đắng và tủi cực cùng tình yêu thương cháy bỏng của nhà văn thời thơ ấu đối với người mẹ bất hạnh, đáng thương của mình
	Đồng Tháp Mười mùa nước nổi	Văn bản viết về chuyến đi đến đồng tháp Mười và vẻ đẹp nơi đây
	Thơ ấu của Honda	Kể về kỉ niệm thời thơ ấu và niềm đam mê của cậu bé Honda
Văn bản nghị luận	Nguyên Hồng- nhà văn của những người cùng khổ	Chứng minh Nguyên Hồng là nhà văn của những người cùng khổ
	Vẻ đẹp của bài ca dao	Phân tích và làm rõ vẻ đẹp của bài ca dao:” Đứng bên ni đồng… “
	Thánh Gióng- tượng đài vĩnh cửu của lòng yêu nước	Chỉ ra nội dung và ý nghĩa của truyện Thánh Gióng
Văn bản thông tin	HCM và “ Tuyên ngôn Độc lập”	Thuật lại diễn biến từng sự kiện dẫn đến sự kiện lịch sử quan trọng về Bác và bản tuyên ngôn độc lập ngày 2/9/1945
	Diễn biến chiến dịch Điện Biên Phủ	Diễn biến lịch sử của chiến dịch Điện Biên Phủ
	Giờ Trái Đất	Sự phát triển sự phát triển, tham gia hưởng ứng của tất cả mọi người trên thế giới hành động nhằm cổ vũ cho hành động bảo vệ năng lượng, tránh biến đổi khí hậu của toàn thế giới trong đó có Việt Nam

Câu 3: Nêu những điểm cần chú ý về cách đọc truyện (truyền thuyết, cổ tích), thơ lục bát và kí (hồi kí, du kí)?

Chú ý:

• Ngắt nhịp, ngừng nghỉ đúng chỗ
• Nói rõ ràng, âm lượng phù hợp, kết hợp với sử dụng nét mặt, ánh mắt, hành động …. phù hợp với câu chuyện để tác động tới người nghe

Câu 4: Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập 1, có những nội dung nào gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân em? Hãy nêu lên một văn bản và làm sáng tỏ điều đó

Bài làm:

Theo em, trong sách Ngữ văn 6, tập 1, nội dung em thấy  gần gũi và có tác dụng với đời sống hiện nay và với chính bản thân chính là văn bản về giờ trái đất bởi văn bản này khuyến khích một cộng đồng  toàn cầu hãy liên kết với nhau để chia sẻ những cơ hội và thách thức của việc tạo ra một thế giới phát triển bền vững. Chiến dịch Giờ Trái Đất góp phần không nhỏ vào việc tiết kiệm điện năng, giảm thiểu khí thải CO2, giảm hiệu ứng nhà kính, chống biến đổi khí hậu.

Câu 5: Thống kê tên các kiểu văn bản cần luyện viết các kiểu văn bản đó trong sách Ngữ văn 6 tập 1 theo một mẫu sau:

M:

- Văn bản tự sự:

M: Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân

Bài làm:

- Văn bản tự sự:

+ M: Viết được bài hoặc đoạn văn kể về một kỉ niệm của bản thân

+ Viết bài văn kể lại một truyền thuyết hoặc cổ tích

+ Kể lại một trải nghiệm đáng nhớ

- Văn bản biểu cảm: 

+ Viết đoạn văn nêu cảm nghĩ về thơ lục bát

- Văn bản nghị luận: 

+  Trình bày ý kiến về một vấn đề

- Văn bản thông tin:

+ Viết bài văn thuyết minh thuật lại một sự kiện

Câu 6: Nêu các bước tiến hành viết một văn bản, chỉ ra nhiệm vụ từng bước

Thứ tự các bước	Nhiệm vụ cụ thể
- Bước 1: Chuẩn bị	- Thu nhập lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết ….

Bài làm:

Thứ tự các bước	Nhiệm vụ cụ thể
- Bước 1: Chuẩn bị	- Thu nhập lựa chọn tư liệu và thông tin về vấn đề sẽ viết ….
- Bước 2: Tìm ý và lập dàn ý	- Tìm ý cho bài viết và phát triển các ý bằng cách đặt và trả lời các câu hỏi, sắp xếp các ý có một bố cục rành mạch, hợp lí - Lập dàn bài ( có thể bằng sơ đồ tư duy) đầy đủ 3 bước: Mở bài, thân bài, kết bài
- Bước 3: Viết	Diễn đạt các ý đã ghi trong bố cục thành những câu, đoạn văn chính xác, trong sáng, có mạch lạc và liên kết chặt chẽ với nhau
- Bước 4: Kiểm tra và chỉnh sửa	Kiểm tra lại văn bản để xem có đạt các yêu cầu đã nêu chưa và cần sữa chữa gì không.

Câu 7: Nêu tác dụng của việc làm thơ lục bát và tập viết bài văn kể về một kỉ niệm của bản thân

Bài làm:

Tác dụng của làm thơ theo thể thơ lục bát  để nắm được cách gieo vần và phối thanh, ngắt nhịp giản dị mà biến hoá vô cùng linh hoạt, phong phú và đa dạng trong khả năng diễn tả thể hiện sức sống mãnh liệt, mang đậm vẻ đẹp tâm hồn con người Việt Nam.

Tập viết bài văn kể một kỉ niệm của bản thân để rèn luyện kĩ năng viết văn bản tự sự kể chuyện giúp các em tập cách diễn đạt kể chuyện, sử dụng ngôn ngữ phù hợp trong sáng để diễn tả lại điều muốn kể kể cả trong văn viết  và văn nói

Câu 8: Nêu các nội dung chính được rèn luyện trong kĩ năng nói và nghe ở sách Ngữ văn 6, tập một. Các nội dung nói và nghe liên quan gì đến nội dung đọc hiểu và viết?

Bài làm:

Kĩ năng	Nội dung
Nói	Kể được một truyện truyền thuyết hoặc cổ tích, một trải nghiệm, kỉ niệm đáng nhớ Trình bày được ý kiến về một vấn đề quan tâm( sự kiện lịch sử hoặc vấn đề trong cuộc sống) Có thái độ và kĩ năng nói phù hợp
Nghe	Nắm được nội dung trình bày của người khác Có thái độ và kĩ năng nghe phù hợp

=> Học nói học nghe sẽ giúp chúng ta rèn luyện kĩ năng tiếp thu nội dung thông tin cả về tháo độ và tình cảm khi nghe và nói, vận dụng vào trong bài viết của mình và rút được bài học khi đọc hiểu vấn đề

Câu 9: Liệt kê các nội dung tiếng Việt được học thành mục riêng trong sách Ngữ văn 6 tập 1 theo bảng sau: 

- Bài 1: Từ đơn và từ phức ( từ ghép, từ láy)

...

Bài làm:

- Bài 1: Từ đơn và từ phức ( từ ghép, từ láy)

- Bài 2: Các biện pháp tu từ( ẩn dụ)

- Bài 3: Từ đa nghĩa, từ đồng âm, từ mượn

- Bài 4: Thành ngữ, dấu chấm phẩy

- Bài 5: Mở rộng vị ngữ